BOHOL EN SIQUIJOR

een binnenlandse vlucht van Laoag naar Cebu

mensen leven van de visserij of landbouw

verkopen allemaal dezelfde producten in hun sari sari, hun winkeltje

of sleutelen aan brommers

hard werken om een paar peso`s te verdienen

wij bevinden ons in een luxe positie

huren een scooter

bezoeken watervallen,  chocolate hills en het tarsier reservaat met `s werelds kleinste primaten

gaan naar tulapos marine sanctuary en tubed beach

twee natuurreservaten met witte stranden en koraalriffen

we kopen snorkels

en dobberen uren in het warme zeewater

in de koraaltuinen

tussen nemo`s (clownvissen) en gills (wimpelvissen)

haaien en zeeslangen

schildpadden en blauwe zeesterren

het is een ongelooflijk mooie en kleurrijke onderwaterwereld

PALAWAN

een binnenlandse vlucht van Cebu naar Coron

een meerdaagse boottocht van Coron naar El Nido

prachtig karstlandschap met azuurblauw water

wandelen over de witte stranden

snorkelen tussen de koraalriffen en de scheepswrakken

overnachten op onbewoonde eilanden

voortreffelijk eten

zorgeloos genieten

MANILA

een binnenlandse vlucht van Puerto Princesa naar Manila

de Spaanse invloeden

rechthoekige stadsplattegronden

palazzo’s

de munt, peso

de Amerikaanse invloeden

jeepneys

basketbal

de taal

het geloof

shoppingmalls

we bezoeken intramuros, de oude stad en china town

en struinen door de volkswijken met smalle steegjes en gammele huisjes

die worden gedomineerd door tricycles

en gebarbecued streetfood met heerlijke rooksmaak

DE VIERDAAGSE WANDELTOCHT DOOR DE RIJSTVELDEN VAN BATAD

Dinsdag 14 januari van Banaue naar Cambulo

We komen na een 10 uur durende busrit vanuit Manila om zeven uur ‘s ochtends aan in Banaue. We treffen Magellan, bij wie we een driedaagse wandeling geboekt hebben. Hij neemt ons mee in zijn tricycle naar het Rice Homestay. Hier ontbijten we en laten een deel van de bagage achter. Vervolgens gaan we richting Cambulo over een steile weg, waarbij het achterwiel soms slipt, tot aardverschuivingen het onmogelijk maken verder te rijden. We lopen naar Cambulo, een klein bergdorp met een paar ‘huizen’, een school met basketbalveld en een guesthouse. Traditionele huizen hebben een piramidevormig dak van stro op palen. Op de begane grond leven de kippen en varkens. De beesten geven warmte aan het woongedeelte op de eerste verdieping. Door het vuur in huis wordt de rijst, die op de tweede verdieping ligt, gedroogd. Tegenwoordig worden de huizen van steen gebouwd met golfplaten daken. In de zomer een stuk heter en de regen klettert op het blikken dak. En ze zijn lelijk. Het licht flikkert en valt regelmatig uit. De transformator van het dorp heeft te weinig vermogen. Het ziet er niet naar uit dat er op korte tijd verbetering in komt, dat is te kostbaar terwijl het elektriciteitsverbruik langzaam toeneemt. In onze kamer zit geen stopcontact. In de eetzaal ligt een stekkerdoos die vol zit met telefoons die geladen worden. Er is geen internet bereik. Voor een kwartje heb je een paar uur wifi. Men communiceert met walky talkys, goed bereik en veel goedkoper dan een smartphone.

Als ik met Magellan naar een uitzichtpunt net boven het dorp loop, komen een aantal occasiongangers voorbij met hompen vlees in een plastic tas. The occasion, is een trouwerij of begrafenis. Hiervoor wordt er een varken of os geslacht. Daarmee wordt eten voor de plechtigheid bereid. Het vlees wat overblijft wordt verdeeld onder een aantal naasten van het trouwstel of de overledene. Daarbij vloeit de drank rijkelijk. Op het uitzichtpunt waar wij ons bevinden, een piramide vormig golfplaten dak op palen, blijven de occasiongangers even kletsen, kauwen en spugen. Ja, je kunt ruiken, de drank heeft rijkelijk gevloeid. Ze kauwen een combinatie van muntblad, het vruchtvlees van een noot en kalk (slakkenschelpen gebrand en fijngestampt), eventueel met een beetje tabak, de tanden worden rood, ze durven niet te glimlachen en spugen rode vloeistof op de grond. `Om de geest te verwarmen`, ze lopen van jong tot oud met plastic zakjes gevuld met deze ingrediënten. Of ik ook wil, nou nee… op diverse plekken zie je bordjes met ‘no spitting here’. Later blijkt dat dit gebruik alleen in deze regio gedaan wordt. Gevolg is dat er heel weinig gerookt wordt. De mannen van de Igorot bergstam hebben veelal lang haar en verven de uiteinden soms. Ze hebben bijna geen baardgroei maar de haartjes die ze hebben, laten ze groeien tot lange slierten. Op de armen en benen hebben ze geen haar. Dat is waarschijnlijk overbodig in dit warme klimaat. ‘s Avonds komt de jeugd een traditionele dans- en zangvoorstelling geven en wij moeten ook meedoen. Uiteindelijk wordt een aantal toeristen in de lokale kleding gehesen. Er wordt op de traditionele gong gespeeld, volgens Wen een koekenpan. 

Woensdag 15 januari van Cambulo naar Batad

Na een halve dag lopen komen we aan bij de Tappiyah waterval. Daar eten we de lunch, die Magellan de hele tocht al in zijn rugzak heeft. Het water is best koud, maar ik kan toch niet achterblijven als Wen zich erin laat zakken? Als we later Batad binnenlopen via de terrassen horen we het geluid van de gong weer. Een oom van Magellan is 10 dagen geleden overleden. Het hoort bij het ritueel. Het was een rijk man, niet omdat hij veel geld had maar omdat hij veel rijstvelden bezat. Hij was 60 jaar oud en dronk teveel. Hij kreeg een infectie en bleef drinken met fatale gevolgen. De begrafenis is drie weken na het overlijden. Zijn kist met stoffelijk overschot wordt desgewenst voor een paar dagen naar familie in een ander huis gedragen. Als Magellan sterft wil hij niet dat er met zijn lichaam over de rijstvelden gesjouwd wordt. De kist met de overledene wordt in een grote grot opgebaard. Tegenwoordig mag men ook in de eigen grond begraven worden, als daar ruimte voor is. De oom wordt in de eigen grond begraven. Als we twee dagen later Batad uitlopen komen we twee mannen tegen met een stok op de schouders waar een varken op de kop met de poten aan vastgebonden zit. Voor de begrafenis van de oom. 

Donderdag 16 januari Batad

We besluiten om nog een dag in Batad te blijven en te relaxen. Na een heerlijke bodymassage in onze homestay, lopen we naar beneden, het dorp in. We drinken een kop koffie en genieten van het uitzicht. Onkruid wordt uit de muren getrokken en in de rijstvelden getrapt waar het composteert. Er mogen geen chemicaliën gebruikt worden omdat de rijstvelden van Batad werelderfgoed zijn. Alles wordt met de hand gedaan. In combinatie met de hoogteligging, kan er maar één keer per jaar geoogst worden, net voldoende voor eigen consumptie. En afgelopen jaar zijn er oogsten mislukt omdat het te droog was. Er is dus geen verdienmodel en het werelderfgoed geld wat beschikbaar komt, verdwijnt in de zakken van politici. Familie die in Manila of in het buitenland werkt, stuurt geld. Er is een trek van de jeugd naar de steden. Er wordt steeds meer groente verbouwd, wat meer opbrengt, en worden er rijstvelden verlaten. Misschien waren we hier net op tijd.

Vrijdag 17 januari van Batad naar Banaue

We hebben een mooie wandeling door de jungle met steile paadjes, gladde wegen, diepe afgronden en verscholen rijstvelden. We komen door afgelegen bergdorpjes. In de Batad regio is iedereen familie van elkaar. Tijdens de lunchpauze zondert Magellan zich af en gaat bij een oudere man zitten, hij vraagt om de hand van zijn dochter. Magellan is 30 en single, hij heeft het al drie keer eerder geprobeerd, maar de familieband was steeds dichterbij dan de vierde generatie neven en nichten. Dan wordt er over je geroddeld en heb je kans op baby’s met een afwijking. 

We lopen verder en het het geluid van tricycles en jeepneys verraad dat we in de buurt van de bewoonde wereld komen. Op de asfaltweg staat wonderlijk genoeg de tricycle van Magellan te wachten om ons terug te brengen naar ons vertrekpunt in Banaue. We hebben een heel speciale trektocht gedaan waarbij Magellan ons veel inzicht gegeven heeft in het bijzondere leven van zijn stam.

DE RAUWE KANT VAN DE FILIPIJNEN; HANENGEVECHTEN, ARMOEDE EN DE OPEN GEVANGENIS

Hanengevechten zijn net als stierengevechten omstreden. Toch staan er elke zondag in Siquijor een paar honderd scooters bij de arena`s die speciaal voor de hanengevechten zijn. Buiten lopen mannen te pronken en kun je een indruk krijgen van de fitheid en de kracht van de hanen. De wedstrijdleiding bindt vlak voor het gevecht een vlijmscherp mes aan één van de poten. Twee hanen worden in de arena gebracht. Dan ineens beginnen de toeschouwers door elkaar te schreeuwen, een hels kabaal. Ze zetten geld in. Na het bieden wordt het stil en worden de hanen losgelaten. Je hoort alleen het gefladder. Na 2 tot 5 minuten is er een winnaar. Het ingezette geld wordt verdeeld. De winnaar wordt door de dierenarts opgekalefaterd, de verliezer opgegeten. Het is een wrede sport, maar de hanen leven buiten, hebben hun eigen huisje en een beter leven dan een broedkip.

We bezoeken de Iwahig gevangenis op Palawan. Gevangenen die zich goed gedragen hebben een bruin t-shirt aan en lopen vrij rond. Het terrein is voor ons ook vrij toegankelijk. De gevangene met wie wij spreken werkt in het souvenirs winkeltje. Hij heeft in drugs gehandeld en komt volgende maand vrij. Zijn moeder en zus wonen in Manila en hebben hem nog nooit bezocht, het reizen kunnen ze niet betalen. Andere jongens hebben zwaardere misdrijven begaan en zitten levenslang. Wen koopt een armbandje wat ze gemaakt hebben van de ruggengraat van een slang. Hij geniet van een embryo ei. Wij slaan het af, we zijn niet rauw genoeg…